Δημιουργία Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) σε βάρος του περιβάλλοντος και της κοινωνίας προωθεί η ΔΕΠΟΔΑΘ και το μπλοκ εξουσίας του Δήμου Θηβαίων.

του Θανάση Σκούμα

Στις 29 Οκτωβρίου 2012 μεταξύ των θεμάτων του Δημοτικού Συμβουλίου Θήβας, υπήρχε και αυτό: «Ενημέρωση από αρμόδια όργανα της ΔΕΠΟΔΑΘ για την ένταξη της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) της 2ης Δ. Ε. της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας στο Επιχειρησιακό πρόγραμμα «Περιβάλλον Αειφόρος Ανάπτυξη».

Είχε προηγηθεί η έγκριση της πρότασης χρηματοδότησης και η συζήτηση και λήψη απόφασης στο Δ.Σ. της ΔΕΠΟΔΑΘ για αποδοχή των όρων ένταξης της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) στη 2η Δ.Ε. Ν. Βοιωτίας και εξουσιοδότηση του Προέδρου για την υπογραφή του συμφώνου αποδοχής.
Κατά τη συζήτηση του θέματος αυτού στο Δημοτικό Συμβούλιο, ο Πρόεδρος του Δ. Σ., ζήτησε να αποφασίσει το Δημοτικό Συμβούλιο και να εκφράσει θετική γνώμη για το έργο αυτό, πράγμα που δεν υπήρχε στην αναγραφή του θέματος στην ημερήσια διάταξη. Μάλιστα λόγω του ότι διαμαρτυρηθήκαμε σε αυτόν τον απαράδεκτο αιφνιδιασμό, δεχθήκαμε και την εντονότατη φραστική επίθεση από μέλη της πλειοψηφίας, αλλά και της συμπολιτευόμενης μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, γεγονός που μας δημιούργησε πολλά ερωτήματα για το λόγο αυτών των φραστικών επιθέσεων. Αφού ολοκληρώθηκε η ενημέρωση-συζήτηση, στην οποία συμμετείχε και εκπρόσωπος της ΠΟΕ-ΟΤΑ, διατυπώσαμε την πρόταση να εκφραστεί αυτή η γνώμη αφού προηγουμένως γίνει μια ευρεία συζήτηση με συμμετοχή και ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας, των τοπικών φορέων, κατά την οποία θα ετίθετο προς συζήτηση τόσο αυτή η πρόταση, όπως και κάθε άλλη πρόταση, και μάλιστα η παράταξη της Λαϊκής Συσπείρωσης πρότεινε αυτό να γίνει σύντομα εντός δύο (2) ημερών, γεγονός που υποστηρίξαμε κι εμείς. Δυστυχώς κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν έγινε δεκτό, αλλά δεχθήκαμε πάλι φραστικές επιθέσεις και την κατηγορία ότι θα χάσουμε τις προθεσμίες, παρόλο που δεν απαιτείται για την υποβολή της πρότασης η έκφραση θετικής γνώμης από τα δημοτικά συμβούλια. Μάλιστα εκπρόσωπος της συμπολιτευόμενης μειοψηφίας, ζήτησε να ενημερωθούν οι φορείς μετά από την απόφαση χορήγησης θετικής γνώμης και όχι όλοι μαζί, «αλλά ένας-ένας» !!. Η πλειοψηφία σε συνεργασία με την συμπολιτευόμενη μειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου, κατά παράτυπο και αντικανονικό τρόπο, με συνοπτική διαδικασία και χωρίς απόφαση περί κατεπείγοντος (διότι δεν υπήρχε τέτοιο), αποφάσισε και παρείχε θετική γνώμη σε ένα έργο, που όχι μόνο δεν προωθεί την ορθολογική περιβαλλοντική διαχείριση των απορριμμάτων προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών, αλλά κοστίζει πανάκριβα και αποτελεί προπομπό μονάδων καύσης.
Η υπερβολική βιασύνη, η σπουδή που επέδειξαν, ώστε να αποφύγουν μια ουσιαστική συζήτηση με την τοπική κοινωνία και τους φορείς που θα έθεταν όλες τις παραμέτρους, αποσκοπεί ουσιαστικά να εμφανίσουν προς την αρχή αξιολόγησης ή και αλλού ίσως, ότι το Δημοτικό Συμβούλιο, που διαθέτει συγκεκριμένους συσχετισμούς, εξέφρασε θετική γνώμη για αυτό το έργο που αντικειμενικά έχει τεράστιο πρόβλημα κοινωνικής και περιβαλλοντικής νομιμοποίησης.
Η επιδίωξη να εγκατασταθεί αυτή η πανάκριβη συγκεντρωτική μονάδα εντάσεως κεφαλαίου, για 35.000 τόνους σύμμεικτα απορρίμματα και 7.000 τόνους ιλύος από βιολογικούς καθαρισμούς και με γνώση πια ότι αυτή η μονάδα γίνεται δεκτή υπό την προϋπόθεση της διαχείρισης των απορριμμάτων και του Δήμου Λοκρών Φθιώτιδος, όπως απαίτησε ο κ. Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι σκουπίδια που διαχωρίζονται αφού πρώτα έχουν αναμιχθεί και συμπιεστεί, στο μεγαλύτερο τους μέρος δεν μπορούν να ανακυκλωθούν. Ο διαχωρισμός είναι χοντρικός και τα δύο βασικότερα «προϊόντα» που είναι επιμολυσμένα και ανακατεμένα είτε προορίζονται για καύση είτε ξαναθάβονται στον ΧΥΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση απαιτείται λοιπόν μια μονάδα καύσης ακριβώς σαν αυτή που είχε σχεδιάσει ο Μπόμπολας για τη Θήβα με χειρισμούς που όλοι θυμόμαστε από την τότε δημοτική αρχή Σβίγγου και τον σημερινό περιφερειάρχη. Στην δεύτερη περίπτωση θα έχουμε ξοδέψει ένα τεράστιο ποσό χρημάτων και θα συνεχίζουμε να πληρώνουμε ως δημότες για τη λειτουργία της μονάδας ανώφελα. Ο μόνος κερδισμένος θα είναι ο εργολάβος που θα κατασκευάσει το έργο και η εταιρεία που θα έχει προμηθεύσει την τεχνογνωσία και τον εξοπλισμό. Συμπτωματικά ο κυριότερος εκπρόσωπος αυτής της τεχνολογίας στην Ελλάδα είναι ο  όμιλος Μπόμπολα σε συνεργασία με την γερμανική εταιρεία που την παράγει.
Μετά τον ξεσηκωμό της τοπικής κοινωνίας στη μονάδα καύσης, ακολούθησε η δημόσια παρουσίαση πρότασης στην Περιφέρεια από την ΔΕΠΟΔΑΘ, το Νοέμβριο 2011 για Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) με προσφορότερη λύση-σενάριο-πρόταση, να γίνει η διαχείριση όλων των απορριμμάτων της περιφέρειας στη Θήβα!!!. Η πρόταση αποσύρθηκε μετά την έντονη αντίδραση που προκάλεσε και το σχέδιο επανήλθε σε μικρότερη κλίμακα δηλαδή μόνο για την επαρχία Θήβας. Με τις συνεχόμενες παρεμβάσεις μας τόσο σε επίπεδο περιφέρειας όσο και στον Δήμο και παράλληλα μετά την κατάθεση από την πλευρά μας πλήρους αναλυτικής και κοστολογημένης πρότασης για αποκεντρωμένη διαχείριση με διαλογή στην πηγή τελικά στο δημοτικό συμβούλιο αποφασίστηκε η διαλογή στην πηγή του βιο-αποδομήσιμου κλάσματος των σκουπιδιών (κατάλοιπα κουζίνας, πράσινα). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ίδιας της ΔΕΠΟΔΑΘ, αυτό αποτελεί περίπου το 50% των ΑΣΑ. Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι σε τι θα χρησιμεύει μια τέτοια τεράστια σε κόστος μονάδα όταν θα έχουν μειωθεί κατά 50% τα σύμμεικτα απορρίμματα; Γιατί να μην οδηγηθούμε σε μια πιο οργανωμένη διαχείριση με διαλογή στην πηγή, με ένταση στην ανακύκλωση, η οποία ειδικά στην πόλη μας έχει υποβαθμιστεί και υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, ενώ κάδοι ανακύκλωσης συσκευασιών παραμένουν αποθηκευμένοι και αδρανείς και δεν χρησιμοποιούνται; Γιατί δεν μπαίνει σε κρίση της κοινωνίας, η διαχείριση των απορριμμάτων καθώς και η δική μας πρόταση ύψους 6,7 εκ ευρώ, που βασίζεται στις αρχές της εγγύτητας και της μικρής κλίμακας, που αποσκοπεί στην διαλογή στην πηγή καθαρών ανακυκλώσιμων και βιοαποδομήσιμων υλικών, χρησιμοποιεί εγκαταστάσεις μικρής κλίμακας, που είναι άμεσα προσβάσιμες στους πολίτες, έχουν το χαμηλότερο  κόστος λειτουργίας αλλά δημιουργούν τις περισσότερες θέσεις εργασίας;
Η δημιουργία της ΜΕΑ κόστους 21,5 εκ. ευρώ, προωθεί την μετεξέλιξη της ευρύτερης περιοχής της Θήβας σε κεντρικό χώρο εγκατάστασης διαχείρισης απορριμμάτων. Είναι γνωστό, ότι πριν 4 χρόνια περίπου, δύο μεγάλες εταιρείες που ενεργοποιούνται στην διαχείριση απορριμμάτων και δη στην καύση απορριμμάτων, απέκτησαν εκτάσεις ακριβώς δίπλα στον ΧΥΤΑ Θήβας και υπέβαλλαν προτάσεις για διαχείριση απορριμμάτων. Είναι απορίας άξιο, πώς η ηγεσία της ΔΕΠΟΔΑΘ και του Δήμου Θηβαίων, ενεργούν σαν να μην λαμβάνουν υπόψη αυτό το συντριπτικό στοιχείο. Η σημερινή πρόταση ακριβώς λόγω όλων των προηγούμενων στοιχείων και του όλου ιστορικού αποδεικνύουν, ότι η «δημόσια» διαχείριση που προωθεί η ΔΕΠΟΔΑΘ, πολύ λίγη σχέση έχει με το δημόσιο συμφέρον ενώ τα χαρακτηριστικά της παραπέμπουν στην δια άλλης οδού ρυπογόνου και πανάκριβης διαχείρισης των απορριμμάτων, με την διευκόλυνση και παραγωγή καύσιμου κλάσματος. Η βιασύνη του Περιφερειάρχη και του ΥΠΕΚΑ, να εγκρίνουν ένα πανάκριβο έργο χωρίς μελέτη, χωρίς άδεια περιβαλλοντικών επιπτώσεων και χωρίς καν να έχει υποδειχτεί ο χώρος εγκατάστασης, δείχνουν ότι το σχέδιο που εξελίσσεται είναι πολύ σοβαρότερο από τη διαχείριση των σκουπιδιών της Θήβας.
Ο μόνος τρόπος αποφυγής αυτής της αρνητικής εξέλιξης, είναι η υιοθέτηση μιας εναλλακτικής διαχείρισης με διαλογή στην πηγή με δημόσια και αποκεντρωμένη δράση, με την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας και τον έλεγχο της.
Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα κοινωνικό ζήτημα και δεν είναι ένα θέμα που θα το λύσουν οι ειδικοί. Η λύση της διαχείρισης των απορριμμάτων προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας, γιατί έχει άμεση επίπτωση σε αυτήν. Αν αφεθεί στους «ειδικούς», το ζήτημα θα λυθεί σε βάρος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος γιατί αυτοί που τελικά θα το λύσουν θα είναι οι εταιρείες προς το συμφέρον τους, μετατρέποντας συλλήβδην την περιοχή μας σε χώρο ρυπογόνων δραστηριοτήτων, από την οποία εκείνοι θα κερδοφορούν, την ίδια ώρα που η πόλη και οι άνθρωποι της θα ζουν μια περιβαλλοντική και οικονομική εξαθλίωση. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο η τοπική κοινωνία πρέπει τώρα να παρέμβει, να αναδείξει το ρόλο του τοπικού μπλοκ εξουσίας, την αλήθεια και να ακυρώσει τα σχέδια της παράδοσης της διαχείρισης των απορριμμάτων στην συγκεντρωτική διαχείριση, που προωθεί την ιδιωτικοποίηση, την ρυπογόνο διαχείριση και την αύξηση του κόστους για τους πολίτες.
Θήβα 31-10-2012
Θανάσης Σκούμας